چکیده

 فرهنگ سازمانی، نوعی برنامه ریزی اندیشه جمعی است که در سالیان اخیر به عنوان یک تفکر غالب در عرصه سازمانهای مطرح بوده است. این اندیشه جمعی، متمایز کننده اعضا از یک گونه به گونه دیگر است. هر کس به نوعی با جمع و گروههای انسانی کارکرده باشد، از وجود این پدیده مهم سازمانی آگاه است. این پژوهش به منظور بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در ادارات آموزش و پرورش شهر تهران انجام شده است.

روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است، جامعه آماری کلیه کارکنان اداری آموزش و پرورش به تعداد ۲۶۵۹ نفر دارای تحصیلات دیپلم تا دکتری در نظر گرفته شدند و تعداد نمونه به روش تصادفی طبقه ای ۳۳۰ نفر انتخاب گردیده است، ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه محقق ساخته فرهنگ سازمانی بر مبنای ویژگیهای هفت گانه رابینز و پرسشنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مبنای مهارتهای هفتگانه ICDL بوده است. اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای فرهنگ سازمانی ۹۰/۰ و اعتبار پرسشنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات ۸۶/۰ تعیین گردیده است.

برای تجزیه و تحلیل سوالات پرسشنامه و بررسی سؤالهای علاوه بر آمار توصیفی، آزمون t با دو نمونه مستقل، آزمون خی دو و آزمون ضریب همبستگی پیرسون مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از سؤالات پژوهش به شرح زیر است:

۱-    بین فرهنگ سازمانی و بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه وجود دارد.

۲-    میزان بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین کارکنان سازمان پایین می باشد.

۳-    بین ویژگیهای فرهنگ سازمانی (نوآوری و ریسک پذیری، توجه به افراد، توجه به گروه، تهور طلبی) با بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معناداری وجود دارد ولی بین سه ویژگی دیگر از ویژگیهای فرهنگ سازمانی (شامل توجه به جزئیات، نتیجه محوری و ثبات و حفظ وضع موجود) با بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معناداری وجود ندارد.

۴-    میزان بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین کارکنان زن و مرد یکسان می باشد.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                 صفحه

چکیده                                                                                                ۱

فصل اول: کلیات پژوهش                 

۱-۱- ۴

۲-۱- بیان مسئله                                                                                                          ۶

۳-۱- اهمیت ضرورت پژوهش                                                                               ۷

۴-۱- انگیزه ۹

۵-۱- هدف ۹

۶-۱- سوال ۱۰

۷-۱- تعاریف ۱۱

فصل دوم:  ادبیات و پیشینه پژوهش

۱-۲- مبانی نظری پژوهش

۱-۱-۲- فرهنگ سازمانی                                                                                      ۱۴

۲-۱-۲- تعاریف فرهنگ ۱۵

۳-۱-۲- اهمیت فرهنگ سازمانی                                                                              ۱۷

۴-۱-۲- خصوصیات فرهنگ سازمانی                                                                        ۲۰

۵-۱-۲- منابع ۲۲

۶-۱-۲- شیوه پیدایش فرهنگ                                                                                 ۲۲

۷-۱-۲- انواع فرهنگ سازمان                                                                                 ۲۳

۸-۱-۲- رابطه فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی                                                           ۲۸

۹-۱-۲- رابطه فرهنگ و ساختار سازمان                                                                     ۲۸

۱۰-۱-۲- فرهنگ سازمانی و توسعه                                                                          ۲۹

۱۱-۱-۲- نقش فرهنگ سازمانی در مدیریت دانش                                                                   ۲۹

۱۲-۱-۲- رابطه فناوری و فرهنگ                                                                                      ۳۰

۱۳-۱-۲- رابطه فرهنگ و مدیریت                                                                           ۳۱

۱۴-۱-۲- رابطه فرهنگ و رفتار سازمانی                                                                     ۳۱

۱۵-۱-۲- کارکرد فرهنگ سازمان                                                                             ۳۱

۱۶-۱-۲- زنده نگه داشتن فرهنگ                                                                             ۳۲

۱۷-۱-۲- عوامل موثر در تغییر فرهنگ سازمانی                                                            ۳۳

۱۸-۱-۲- تغییر فرهنگ سازمانی                                                                              ۳۴

۱۹-۱-۲- فرهنگ سازمانی سالم و فرهنگ سازمانی بیمار                                                  ۳۵

۲۰-۱-۲- الگوی اساسی برای تبیین و تشریح فرهنگ سازمانی                                            ۳۵

۱-۲۰-۱-۲- الگوی آجیل پارسونز                                                                             ۳۵

۲-۲۰-۱-۲- الگوی اوچی                                                                                     ۳۶

۳-۲۰-۱-۲- الگوی پیترز و واترمن                                                                           ۳۷

۴-۲۰-۱-۲- الگوی لیت وین و اترینگر                                                                      ۳۹

۵-۲۰-۱-۲- الگوی کرت لوین                                                                                ۴۰

۶-۲۰-۱-۲- الگوی منوچهر کیا                                                                               ۴۰

۲-۲- فناوری اطلاعات و ارتباطات

۱-۲-۲- تاریخچه فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                            ۴۲

۲-۲-۲- مفهوم فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                                 ۴۳

۳-۲-۲- چیستی فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                               ۴۶

۴-۲-۲- کشورهای جهان از نظر زیر ساخت های لازم اداره مدیران آنها از جهت دستیابی             ۴۹

به فناوری اطلاعات و ارتباطات و…

۵-۲-۲- کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات

۱-۵-۲-۲- پول الکترونیک                                                                                     ۵۰

۲-۵-۲-۲- تجارت الکترونیک                                                                                ۵۱

۳-۵-۲-۲- دولت الکترونیک                                                                                  ۵۳

۴-۵-۲-۲- نشر الکترونیک                                                                                    ۵۴

۵-۵-۲-۲- پارک های فناوری                                                                                 ۵۴

۶-۵-۲-۲- شهر اینترنتی                                                                                       ۵۶

۷-۵-۲-۲- دهکده جهانی                                                                                      ۵۶

۶-۲-۲- شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات

۱-۶-۲-۲- مفاهیم اساسی فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                    ۵۷

۲-۶-۲-۲- استفاده رایانه و مدیریت فایل Windows                                                     ۵۸

۳-۶-۲-۲- واژه پردازها Word                                                                              ۵۸

۴-۶-۲-۲- صفحه گسترها Excel                                                                            ۵۹

۵-۶-۲-۲- بانک اطلاعاتی Access                                                                          ۵۹

۶-۶-۲-۲- ارائه مطلب Power point                                                                     ۶۰

۷-۶-۲-۲- اینترنت Internet                                                                                ۶۰

۷-۲-۲- ظهور اینترنت                                                                                         ۶۲

۸-۲-۲- اینترنت چیست                                                                                       ۶۲

۹-۲-۲- شبکه عنکبوتی جهانی                                                                                ۶۳

۱۰-۲-۲- موتورهای جستجو و بازاریابی اطلاعات                                                          ۶۳

۱۱-۲-۲- فناوری پوش                                                                                        ۶۴

۱۲-۲-۲- ارتباطات شبکه ای                                                                                  ۶۴

۱۳-۲-۲- راهکارهای استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات                                             ۶۶

۱۴-۲-۲- نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                                ۶۶

۱۵-۲-۲- ارزش فنا وری اطلاعات و ارتباطات                                                             ۶۷

۱۶-۲-۲- توانایی های فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                        ۶۹

۱۷-۲-۲- راهبردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                         ۷۰

۱۸-۲-۲- گروه بندی فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                         ۷۰

۱۹-۲-۲- محدوده فعالیت های اطلاعاتی و ارتباطی                                                        ۷۲

۲۰-۲-۲- نظام های اطلاعاتی و ارتباطی                                                                     ۷۲

۲۱-۲-۲- نظامهای اطلاعاتی و ارتباطاتی از طریق محمل هایی اطلاعات رابه طور                      ۷۴

سریع و روز آمد در اختیار استفاده کنندها قرار می دهد…

۲۲-۲-۲- تکنولوژی نوین اطلاعات و ارتباطات                                                              ۷۷

۲۳-۲-۲- نظم نوین اطلاعات و ارتباطات                                                                    ۷۹

۲۴-۲-۲- فناوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی آینده                                                    ۸۰

۲۵-۲-۲- مشکلات کشورهای در حال توسعه در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات                            ۸۱

۲۶-۲-۲- نحوه تأثیر فناوری اطلاعات بر ساختار سازمان                                                   ۸۴

۲۷-۲-۲- فناوری اطلاعات و ارتباطات و تأثیر آن بر تحولات ساختار جامعه                                     ۸۵

۲۸-۲-۲- فناوری اطلاعات و ارتباطات، نیاز امروز مدیران فردا                                            ۸۶

۲۹-۲-۲- مدیریت فناوری اطلاعات IT                                                                      ۸۷

۳-۲- پیشینه پژوهش                                                                                            ۸۸

۱-۳-۲- پژوهش های داخل کشور                                                                            ۸۸

۲-۳-۲- پژوهش های خارج کشور                                                                            ۹۲

فصل سوم: فرایند پژوهش

۱-۳- روش پژوهش                                                                                            ۱۰۳

۲-۳- جامعه پژوهش                                                                                            ۱۰۳

۳-۳- نمونه و روش نمونه گیری                                                                               ۱۰۳

۴-۳- ابزار پژوهش                                                                                              ۱۰۴

۱-۴-۳- پرسشنامه فرهنگ سازمانی                                                                           ۱۰۴

۲-۴-۳- پرسشنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                             ۱۰۴

۵-۳- چگونگی تعیین روایی و پایایی ابزار پژوهش                                                         ۱۰۵

۶-۳- روش جمع آوری اطلاعات                                                                            ۱۰۵

۷-۳- روشهای تجزیه و تحلیل آماری                                                                         ۱۰۶

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های آماری

۱-۴- مقدمه                                                                                                     ۱۰۸

۲-۴- اطلاعات ۱۰۹

۳-۴- توصیف داده ها                                                                                           ۱۱۲

۴-۴- تحلیل داده ها                                                                                             ۱۳۰

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

۱-۵- بحث و نتیجه گیری                                                                                      ۱۵۲

۱-۱-۵- تفسیر سوال اصلی پژوهش                                                                          ۱۵۲

۲-۱-۵- تفسیر سوالات فرعی پژوهش

۱-۲-۱-۵- تفسیر سوال فرعی اول پژوهش                                                                  ۱۵۳

۲-۲-۱-۵- تفسیر سوال فرعی دوم پژوهش                                                                  ۱۵۴

۳-۲-۱-۵- تفسیر سوال فرعی سوم پژوهش                                                                  ۱۵۵

۲-۵-  نتیجه کلی                                                                                                ۱۵۶

۳-۵- محدودیتها و مشکلات پژوهش                                                                        ۱۵۷

۴-۵- پیشنهادهای پژوهش                                                                                     ۱۵۷

۵-۵- خلاصه پژوهش                                                                                          ۱۵۹

منابع و مآخذ

فهرست منابع فارسی                                                                                            ۱۶۳

فهرست منابع ۱۶۹

ضمایم

پرسشنامه فرهنگ سازمانی

پرسشنامه فناوری اطلاعات

فهرست جداول

عنوان                                                                                       صفحه

جدول شماره (۲-۱) هفت موضوع مورد مقایسه در سازمانها توسط ویلیام اوشی

جدول شماره (۲-۲) سال شمار رسانه های اطلاعاتی و ارتباطی                                            ۷۸

جدول شماره (۳-۱) حجم نمونه                                                                               ۱۰۳

جدول شماره (۴-۱) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس                                          ۱۰۹

جدول شماره (۴-۲) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل                                 ۱۱۰

جدول شماره (۴-۳) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات                              ۱۱۱

جدول شماره (۴-۴) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب نوآروی و ریسک پذیری                       ۱۱۲

جدول شماره (۴-۵) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب توجه به جزئیات                                 ۱۱۴

جدول شماره (۴-۶) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب نتیجه محوری                                    ۱۱۶

جدول شماره (۴-۷) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب توجه به افراد (فردگرایی)                     ۱۱۷

جدول شماره (۴-۸) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب توجه به گروه (گروه گرایی)                            ۱۱۸

جدول شماره (۴-۹) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب تهور طلبی                                                  ۱۱۹

جدول شماره (۴-۱۰) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب ثبات                                             ۱۲۰

جدول شماره (۴-۱۱) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب آشنایی با مفاهیم و اصول                       ۱۲۱

جدول شماره (۴-۱۲) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب مدیریت فایلها                                   ۱۲۳

جدول شماره (۴-۱۳) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب واژه پردازها                                      ۱۲۴

جدول شماره (۴-۱۴) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب صفحه گسترها                                   ۱۲۵

جدول شماره (۴-۱۵) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب بانکهای اطلاعاتی                               ۱۲۷

جدول شماره (۴-۱۶) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب ارائه مطلب                                                ۱۲۸

جدول شماره (۴-۱۷) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب اینترنت                                           ۱۲۹

جدول شماره(۴-۱۸)نتایج حاصل از آزمون همبستگی فرهنگ سازمانی و                                 ۱۳۱

بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (۴- ۱۹) نتایج حاصل از آزمون چگونگی میزان بکارگیری فناوری                         ۱۳۲

اطلاعات و ارتباطات در بین کارکنان

جدول شماره (۴-۲۰)نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین نو آوری و بکارگیری                        ۱۳۵

فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (۴-۲۱) نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین توجه به جزئیات و                          ۱۳۶